H.Raşidi 

    1-  ناپلئون بوْنا پارت (فرانسه امپراتوري): آغريلار -آجيلار اينسان فيكريني گوجلَنديرَر

Napoleon bonapart: ağrılar-acılar insan  fikrini gücləndirər.

2 - استئفن گرين (سياستچي - اقتصادچي): آغلاماق نه يه گرَكدير ،غلبه يه فيكيرلَش

   Stefen girin: ağlamaq nəyə gərəkdir ,qələbəyə fikirləş

3- – دوكتور محمد تقي زهتابي (يازار ، شاعير ، مورخ  ) : هدف‌سيزآدام، مئيوه سيز بوداق كيمي و چيچَگه ضرر وئرَن آلاق كيمي دير

Dr Məhəmməd tağı Zehtabı: hədəfsiz adam , meyvəsiz budaq kimi və çiçəyə zərər verən alaq kimidir

 4- كونفسيوس (فيلسوف):  قارانليغا لعنت ائتمك يئرينه بير موم (شمع) ياندير

Kunfusiyus : Qaranlığa lənət etmək yerinə bir mum (şam) yandır

5- نئلسون ماندللا (انقلابچي سياستچي) : بيزه ظولوم ائدنلري باغيشلاريق ، آما اونوتمارق

Nelson Mandella : bizə zülüm edənləri bağişlarıq ama unutmarıq

6- سهند قاراچورلو (شاعير) : سحري آختاران ،گئجه دن قورخماز

Səhənd qaraçorlu : səhəri axtaran ,gecədən qorxmaz 

7- افلاطون (فيلسوف) : بيليك، سئوگي و اؤزگورلوك  اينسانين اوچ اؤنملي زينتي دير

Əflatun(platon) : bilik ,sevgi  və özgürlük insanın üç önəmli zinətidir

8- تانينماميش بيرشخص : سنين آلين يازين اؤنجه دن يازيلماييب، سن اونو اؤزون يازماليسان 

Tninmamiş bir şəxs :  Sənin alın yazın öncədən yazılmayıb ,sən onu özün yazmalısan

9- چرچيل ( سياستچي) : مخاليف لردن قورخمايين ،اوچورتما (بادبادك) مخاليف يئل ايله گؤيه قالخار

Cörçil (winston churchill): muxaliflərdən qorxmayın ,uçurtma muxalif yel ilə göyə qalxar.

10- بابك خورّمدين ( آذربايجان قيامچيسي) : قيزارا قيزارا اؤلمك سارالا سارالا ياشاماقدان اوستوندور

Babək xorrəmdin : qızara qızara ölmək ,sarala sarala yaşamaqdan üstündür

11- اديسون (اختراعچي) : ياشامدا ظفر قازانانلار ايلك اؤنجه فيكيرده ظفر قازانانلارديلار

Edison: yaşamda zəfər qazananlar ilk öncə fikirdə zafər qazananlardılar

12- ائميل زولا (ناتوراليست يازار ) : چوخلواوغور و موفقيت قازانانلار چوخلو آلقيشلانانلار دئييل لر

Emil zola: çoxlu uğur və müvəffəqiyət qazananlar çoxlu alqişlananlar deyillər

13- خليل رضا (شاعير ) : آزادليغي ايسته ميرم ذرّه ذرّه ، گرام گرام  

                        قولومداكي زنجيرلري قيرام گرَك، قيرام قيرام !

Xəlil Rza: azadlığı istəmirəm zərrə zərrə ,qıram qıram

Qolumdakı zəncirləri qıram gərək ,qıram qıram!

14- موريس موترلينك (فيلسوف ، شاعير) : اينسان صاباحكي ايسته‌گينه چاتماغا بوگون دوشونمه ليدير

Muris moterlink : insan sabahkı istəyinə çatmağa bu gün düşünməlidir

15- محمد امين رسولزاده ( سياسي اؤندَر) : بير كره يوكسَلَن بايراق بير داها يئنمَز

Məhəmməd əmin rəsulzadə : bir kərə yüksələn bayraq bir daha yenməz .

16- وينستون چرچيل ( سياستچي) :  بير ميلّته مسلّط اولماق اوچون خائن اقلّيت و نادان اكثريت لازيمدير

Viniston çorçill (winston churchill) : bir millətə müsəllət olmaq üçün, xain (xəyin) əqəlliiyət və nadan əksəriiyət lazimdir

17- بنجامين فرانكلين ( يازار ، سياستچي، فيلسوف ، مخترع) : جانيني قوروماغي اؤزگورلوكدن اوستون بيلَن اينسان ، اؤزگورلويه لايق دئييل   

Bencamin Franklin (ing. Benjamin Franklin) Canını özgürlükdən üstün bilən insan , özgürlüyə layiq deyil

  18 - تانينماميش بير شخص: مبارزه ميدانيندا يا ظفر قازان يا اؤل ، اسير  اولما !                                                                                                                                               

Tanınmamış bir şəxs : Mübarizə meydanında ya zəfər qazan ya öl ,əsir olma

19- دوكتور جواد هئيت (جراح طبيب،توركولوق ) :  هر كسين لهجه‌سي اونون هويتي دير ، منيم تورك لهجه‌م‌ده  منيم هويّتيم دير، لهجه‌م اولمازسا هويّتيم و كيمليگيم‌ده بللي اولماز

Doktor Cavad Heyət: Hər kəsin ləhcəsi onun hüviiyətidir , mənim türk ləhcəmdə mənim hüviiyətimdir, ləhcəm olmazsa hüviiyətim və kimliyimdə bəlli olmaz

20- چه گوارا ( انقلابچي اؤندَر) : اينسان ، آزادليغا چاتماغا سيرادا ( صف ده) دورمامالي‌دير ، سيراني پوْزمالي‌دير

Ernesto Çegevara: İnsan azadliğa çatmağa sırada durmamalıdır sıranı pozmalıdır

21- بختيار واهاب زاده ( شاعير) : اؤزگه‌لره بئل باغلاما ، اؤزونه اينان و اؤزون اوْل.

Bəxtiyar vahabzadə: özgələrə bel bağlama , özünə inan və özün ol     

22- تانينماميش بير شخص‌ :  اؤزگورلوك ، كؤله ليكله ( برده ليكله) ياشايانلارا يوخ ، اؤزگورلوك يولوندا چاليشانلارا نصيب اولار

Tanınmamış bir şəxs : Özgürük köləliklə yaşayanlara yox,özgürlük yolunda çalışanlara nəsib olar

23- نادرشاه  :  وطني قوروماغا ، وطنين غيرتلي ائولاديندان گوج آلماليسان

Nadir şah: vətəni qorumağa , vətənin qeyrətli evladından güc almalısan

24- صمد بهرنگي ( يازار ) : داريسقال گؤلچه‌دن چيخيب آزادليق دنيزينه طرف گئتمَكده ، ايلك آدديمدا قورخارسان ، ايره‌لي گئتديكده قورخون تؤكولَر

Səməd Behrəngi : darısqal gölçədən çıxıb azadlıq dənizinə tərəf getməkdə ilk addımda qorxarsan , irəli getdikdə qorxun tökülər

25- چنگيز آيتماتوف  ( يازار ) : هر بير آيدين اينسان ، ايلك اؤنجه اؤز جامعه‌سي‌نين چتينليك‌لرينه ،‌ سونرا دونيا اينسانلاري‌نين چتينليكلرينه فيكيرلشمه‌لي دير

Çingiz Aytmatov: hər bir aydın insan, ilk öncə öz cameəsinin  (toplumunun) çətinliklərinə, sonra dünya insanlarının çətinliklərinə fikirləşməlidir 

26-  اي اچ هاريمن ( متفكر) : گله‌جه‌يه قورخو باجاسيندان باخمايين

E.H.Hariman : gələcəyə qorxu bacasından baxmayın             

  27- ساموئل اسمايلز (شاعير – يازار ) : چاي آخاري نين عكسينه اوزمك، گوج ايله جرأت ايستَر، يوخسا اؤلو باليق دا چايين آخاري ايله حركت ائدَر

Samuel Smayılz: çay axarının əksinə üzmək , güc ilə cürət istər , yoxsa ölü balıqda çayın axarı iıə hərəkət edər  

28- امير تيمور ( بؤيوك فاتح ) : قورخماز آدام بير دفعه اؤلر ، قورخاق آدام گونده بير دفعه

Əmir Teymur : qorxmaz adam bir dəfə ölər , qorxaq adam gündə bir dəfə 

  29- جورج برنارد شاو ( يازار ) :  ياشام مبارزه‌سينده ‌گؤلن اينسان ، اوغور قازانار

Corc Bernard Şou ( George Bernard Shaw):  Yaşam mubarizəsində gülən insan, uğur qazanar

30- شاه اسماعيل ختايي ( صفوي پادشاهي ) : اوچ امانت يادگار قاليب اولو بابالاريميزدان  : ديليميز ، غيرتيميز ، وطنيميز

Şah ismaeil Xətaii: Üç əmanət yadigar  qalıb ulu babalarımızdan: Dilimiz, Qeyrətimiz , Vətənimiz

31- ويكتور هوقو ( يازار ، شاعير ، سياستچي ) : اؤزونو  اداره ائده بيلمه‌ينلر ، اؤزگه‌لردن اطاعت ائتمه‌يه مجبوردورلار 

Viktor Huqo: özünü idarə edə bilməyənlər,  özgələrdən itaət etməyə məcburdurlar

32- زليم خان يعقوب ( شاعير ، ائل اوزاني) : بير ميلّت دير، بير تورپاق دير، بير وطن/ 

                                            او تاي نه دير، بو تاي نه دير، ايلاهي؟!

Zəlimxan Yaqub: bir millətdir , bir torpaqdır , bir vətən * o tay nədir , bu tay nədir , ilahi?!

33- دده قورقود ( تاريخي اوزان- عاشيق ) : اوغول آتادان گؤرمه‌يينجه سوفره چَكمَز ، قيز آنادان گؤرمه يينجه اؤگود ( نصيحت ) آلماز

Dədə Qurqud: oğul atadan görməyincə süfrə çəkməz , qız anadan görməyincə öyüd almaz

 34- اسماعيل قاسپيرالي ( يازار ، سياستچي متفكر) : ميلّي وارليغي قوروماغا ، ديل‌ده ، فيكيرده و عمل‌ده بير اولماق لازيمدير

 İsmaeil Qaspıralı: Milli varlığı qorumağa , dildə, fikirdə və əməldə bir olmaq lazımdır

35- توماس كارلايل  (   تاريخچي ) : بؤيوك ايشلره باشلاماق ايلك اؤنجه غير مومكون نظره گَلَر

Tomas Karlayl: Böyük işlərə başlamaq ilk öncə qeiri mümkün nəzərə gələr

36- جورج سانتايانا  (   فيلسوف - شاعير ) : كئچميشلري اونودانلار ،‌كئچميشلري تكرار ائتمه‌يه محكومدورلار

Corc Santayana (George Santayana) : Keçmişləri unudanlar , keçmişləri tikrar etməyə məhkumdurlar

37- ناپلئون بوناپارت ( سياستچي) : غلبه ايله سقوط آراسيندا يالنيز بير آدديم فاصله وار

Napoleon bonapart:qələbə ilə suqut ( yenilmək) arasında yalnız bir addım fasilə var

38- سيد جعفر پيشه وري ( سياسي اؤندَر) : اؤلومه حاضير اولمايان ميلّت ، آزاد ياشايا بيلمَز

Seiid Cəfər pişəvəri :Ölümə hazır olmayan millət ,Azad yaşaya bilməz

39- جورج برنارد شاو ( يازار ) : باجاريقلي آدام عمَل ائدَر ، باجاريقسيز آدام انتقاد

Corc Bernard Şou ( George Bernard Shaw):Bacarıqlı adam əməl edər , bacarıqsız adam intiqad

40- چه گوارا ( انقلابچي اؤندَر ) : انقلاب ، يئتيشيب آغاجدان دوشن آلما مئيوه سي دئييل ، بيز اونو يئتيشديريب دوشمه‌يه مجبور ائتمه‌لييك

Ernesto Çegevara: inqilab, yetişib ağacdan düşən alama meyvəsi deyil, biz onu yetişdirib düşməyə məcbur etməliyik

41-  ائل سؤزو  :  نئچه ديل بيلَن نئچه آدامدير ، آنا ديليني بيلمه يَن نئجه آدامدير ؟

El sözü : neçə dil bilən neçə adamdır , ana dilini bilməyən necə adadır ?

42 – مارتين لوْتر كينگ (آمريكالي قارا دريلي اينسان حاقلاري مدافع چيسي ) : اؤزگورلوك يولوندا محكم اراده ايله چاليشمالييق ،  بيزدن مينيك آلانلارين قاباغيندا اگيليب اونلارا مينيك وئرَمه‌سَك ،هئچ كيمسه بيزدن مينيك آلا بيلمَز

Martin Lüter Kinq: özgürlük yolunda möhkəm iradə ilə çalışmalıyıq, bizdən minik alanların qabağında əyilib onlara minik verməsək heç kimsə bizdən minik ala bilməz

43- اقبال لاهوري ( شاعير ) : ياشامدا اوغور قازانماق بئيين‌دن يوخ ، اراده دن آسيلي دير

Məhəmməd İqbal : yaşamda uğur qazanmaq beyindən yox, iradədən asılıdır

44- صمد بهرنگي ( يازار ) : اينسانين ياشام و اؤلومو اؤنملي دئييل ، اؤنملي اولان اينسانين ياشام ويا اؤلومونون باشقا اينسانلاردا نه تاثير قويماسي دير

Səməd Behrəngi : insanın yaşam və ölümü önəmlü deyil, önəmli olan insanın yaşam və ya ölümünün başqa insanlarda nə təsir qoymasıdır

45- آندره شينه ( پيسوكولوق- روانشناس ) : تانري اؤزگورلويو ياراتدي ، اينسان كؤله ليگي ( برده ليگي ) !

Anderə şine: tanrı özgürlüyü yaratdı , insan köləlii !

46- ناظم حكمت ( شاعير) : تك آغاج كيمي اؤزگور و آزاد ياشا ،  اوْرمان كيمي سئوگي و قارداشليغيني پايلاش

Nazim Hekmət : tək ağac kimi özgür və azad yaşa, orman kimi sevgi və qardaşlığını paylaş

47- سهند ( شاعير ) : اؤزگه چيراغينا ياغ اولماق بسدير ، دوغما ائللريميز قارانليقدادير!

Səhənd: özgə çırağına yağ olmaq bəsdir, doğma ellərimiz qaranlıqdadır!

       سؤزلوك 

...................

       سئوگي = عشق -1     

    موم =  شمع  -2-   

 اؤزگورلوك = آزادليق ، استقلال

4-    اوچورتما = بادبادك

5-    كئچيجي = موقّتي

6-    ظفَر = غلبه

7-    قازانماق = برنده اولماق

8-    آلقيش = تشويق

9-    اوغور = موفقيت

10- بير كره = بير دفعه

11-يئنمَز = آشاغا گلمَز، ائنمَز

12-لام = آرام ، سس‌سيز

13-سوچ = گوناه

14-سوچلو = گوناهكار

15-ياشام = زندگانليق

16-يئل‌آتي = دوچرخه

17-دنگه = تعادل

18-دويغو = احساس

19-سيرا = صف

20-پوزماق = قاريشديرماق ، داغيتماق

21-گولوش = گولمَك

22-داريسقال = چوخ كيچيك و دار محيط

23-ايلك = اوّل ، بيرينجي

24-ايره‌لي = قاباق

25-ساتاشماق = دالاشماق، سؤز آتماق

26-ايچگي = مشروب

27-اوُلو = بؤيوك ، يوكسَك مقام

28-اؤگود- اؤيود = نصيحت

29-دده قورقود = دده قورقود كيتابي نين قهرماني (يوكسَك مقاملي اوزان )

30-پينه چي = باشماق تعميرچيسي ، پينه دوز

31-باشماقچي = باشماق تيكَن ، باشماق ساتان

32-كؤله = برده ، نؤكَر

33-يانليش = اشتباه

34-يوْخلاماق = امتحان ائتمك

35-دوغرو = دوز گون ، دوز

36-اونوتماق = ياددان چيخارماق

37-آدديم = قدم

38-بيلگين = عاليم ، دانشمند

39-اؤنَملي = اهميتلي ، مهم

40-بئيين = مغز

41-اوْرمان = مئشه ، جنگل